Κομμένη φωτογραφία

Το μυστικό της κομμένης φωτογραφίας

Κάθε καινούργιο βιβλίο φέρνει τη χαρά της γέννησης και την ελπίδα (για τον γράφοντα) πως είναι καλύτερο από το προηγούμενο και πως η ανταπόκριση του κοινού θα είναι πιο θετική.

Όσοι έχουν διαβάσει την "Φούγκα" θα βρουν πολλές αναλογίες στο στιλ: Η δράση ξεκινάει χαλαρά κι όσο πάει δυναμώνει, το αισθηματικό μυθιστόρημα περνάει ξυστά δίπλα από το αστυνομικό και το τελευταίο κεφάλαιο "ξεφλουδίζοντας την αγκινάρα" αποτελεί ένα ηχηρό κρεσέντο, τόσο απρόσμενο, όσο μόνο η φαντασία μπορεί να γεννήσει. (Παρόλο που η συγγραφέας, σαν τον Κοντορεβυθούλη, ρίχνει στην πορεία ψιχουλάκια για να υποψιάσει τον αναγνώστη ο οποίος θα πρέπει να είναι πολύ προσεχτικός για να μην τα προσπεράσει.)

Κομμάτια του βιβλίου έχουν δημοσιευτεί στα "Γιούλια" σε συνέχειες με τον τίτλο "το μυστικό της κομμένης φωτογραφίας" και "η μουσταλευριά". Ολοκληρωμένο όμως υπάρχει μόνο σε έντυπη μορφή.

 Η συνέχεια στις σελίδες του βιβλίου που πουλιέται διαδικτυακά  από την amazon.

Θα το βρείτε ως εξής:

Google - Amazon eu - Books - Rena V. Rapsomaniki

Η τιμή του είναι  8 δολάρια + ταχυδρομικά (Η χαμηλότερη που μου επιτρέπει η εταιρεία που το εκδίδει)

Το βιβλίο θα ταξιδέψει για τους αναγνώστες που θα το παραγγείλουν από την Αμερική όπου εκδίδεται γι αυτό πρέπει να οπλιστούν με κάποια υπομονή μέχρι να το πάρουν στα χέρια τους.

ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΩΝ

Ο  ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ 

Ρένα, τελειώνω το μυθιστόρημά σου. Ενώ ξεκίνησα να το διαβάζω αργά, κρατώντας σημειώσεις, ο ρυθμός της καθημερινότητας δε μου επιτρέπει τέτοιες ανέσεις, αυτό το διάστημα τουλάχιστον.

Το βιβλίο, παρά τις κραυγαλέες συμπτώσεις, με συγκίνησε! Σου επαναλαμβάνω ότι είσαι φτασμένη συγγραφέας. Αδικείσαι που σε διαβάζουν ελάχιστοι ή λίγοι. Απορώ, πώς καταφέρνεις, με τόσο μικρό παρελθόν συγγραφής, να δημιουργείς τέτοια έργα. Αυτό σημαίνει πως διαθέτεις τάλαντο και έχεις μέλλον. Όσο για τις κραυγαλέες συμπτώσεις, ίσως είναι απαραίτητες για αυτού του είδους τη λογοτεχνία. Γιατί υπάρχει και μία άλλου είδους λογοτεχνία, η οποία με συγκινεί το ίδιο αν όχι περισσότερο, εκείνη της έλλειψης συμπτώσεων. Εκείνη, στην οποία οι πρωταγωνιστές δε συναντιούνται, σε πείσμα των αναγνωστών, των θεατών κλπ. Για παράδειγμα σου αναφέρω το έργο Περιμένοντας το Γκοντό, του Μπέκετ. 

Επανέρχομαι στο βιβλίο σου. Ορισμένες από τις ερωτικές ιστορίες, που περιγράφεις τόσο καλά, μολονότι τις κρίνω ως ιστορίες βολεμένων ανθρώπων, που έχουν ξεπεράσει το βιοπορισμό, είναι βαθιά ανθρώπινες, δεν τις θεωρώ ξένες, μακρινές, αλλά πολύ γνώριμες, σχεδόν δικές μου! Το μυστικό του συγγραφέα είναι να αναγνωρίζει ο αναγνώστης του προσωπικές καταστάσεις, δικές του υποθέσεις.

Το βιβλίο σου μυρίζει Μεσόγειο, μυρίζει μπαρούτι από τον πόλεμο του σαράντα και τον εμφύλιο, διαθέτει το πικρό χαμόγελο της μετεμφυλιακής παλινόρθωσης, τη μιζέρια της ελληνικής επαρχίας και την πίκρα της κατατρεγμένης Επτανήσου. Έχει τη γεύση της τρικυμίας -που λέει κι ο Ελύτης- αλλά και του έρωτα, του νόμιμου και του παράνομου. Αυτή η διάκριση νόμιμου και παράνομου έρωτα -δε σου κρύβω- με ταλανίζει, παρότι οδεύω προς τα εξήντα!

Λέω ότι μυρίζει Μεσόγειο, γιατί πιστεύω ότι πιο δύσκολα ένας βορειοευρωπαίος με συνεργείο θα την έπεφτε στη σύζυγο του γνωστού του πελάτη. Μ’ αρέσει που τον περιγράφεις άσχημο (μου θύμισε τον Πάνα), που ξεφεύγεις από την κλίκα των πανέμορφων προτύπων.

Ενώ σου γράφω, με διακόπτουν συνέχεια τηλεφωνήματα, κουδούνια κλπ. Κλείνω λοιπόν. Τα υπόλοιπα δια ζώσης.

Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΙΧΑΣ 

Πριν λίγες μέρες ήλθε στα χέρια μου το «Μυστικό της κομμένης φωτογραφίας». Ναι, όπως και την «Φούγκα», το διάβασα μονορούφι.
Ρένα η ελπίδα σου ότι είναι καλύτερο από το προηγούμενο, για μένα, επαληθεύθηκε (παρότι η «Φούγκα» ήταν πιο κοντά στα προσωπικά μου βιώματα της εποχής).
Στο «Μυστικό» βρήκα πολύ καλή την ανάπλαση της εποχής και την αποτύπωση του ιστορικού πλαισίου που συνθλίβει τον άνθρωπο, του κοινωνικού χώρου που επηρεάζει καθοριστικά (που εξανάγκασε τον Μάρκο να συνθηκολογήσει με την οικογενειακή πίεση) και του χρόνου που δαμάζει αλλά και ανατρέπει…
Η ψυχολογική σκιαγράφηση των ηρώων, τα αδιέξοδα της Ιρίνας και πάνω από όλα το ψυχογράφημα της Φιορούλας , έξοχα δοσμένα. Πολύ καλή η επιλογή σου να αλλάζει η οπτική και το πρόσωπο που διηγείται την ιστορία και επίσης το «άνοιγμα» πού κάνεις σε παράλληλα σχόλια, πτυχές της τότε και πιο πρόσφατης ελληνικής πραγματικότητας, προσωπικές καταστάσεις και κοινωνικό περίγυρο.
Συγχαρητήρια και ευχές για ανάλογη συνέχεια !!
Γιώργος Μίχας

Ο ΑΝΤΡΕΑΣ ΤΣΕΚΟΣ 

Μαζί με τα συγχαρητήριά μου παραθέτω και την ταπεινή μου γνώμη για το νέο σου διήγημα.

'Eνα ειλικρινές, άμεσο και συγκινητικό πορτρέτο ανθρώπων και καταστάσεων του εγγύς παρελθόντος. Η περιγραφή και ροή των γεγονότων μου κρατούσε ζωηρό το ενδιαφέρον και αρκετές φορές απαιτούσε την ανάλωση "λαδιού του μεσονυκτίου".

Οι λογοτεχνικές εξάρσεις ήταν πειθαρχημένες σε μήκος και αριθμό δίδοντας έμφαση και πρώτο πλάνο στα πρόσωπα και γεγονότα.

Στην πορεία του διηγήματος εισήλθαν καινούργια πρόσωπα των οποίων το επίπεδο και εκφράσεις όντας σε αντιδιαστολή με αυτά των αρχικών προσώπων με βρήκαν απρόθυμο να τα αποδεχθώ. Ισως μια περισσότερο προσεκτική επεξεργασία θα μπορούσε να μετριάσει αυτή την αντίθεση.

Είναι ένα εύληπτο και “ανθρώπινο” διήγημα που ανεπιφύλακτα θα το πρότεινα σε όλους.

Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΑΦΤΟΠΟΥΛΟΣ 

Από τις πρώτες αράδες, το στρωτό γράψιμο της Ρένας, και το μεγάλο ταλέντο να κρατά το ενδιαφέρον στον αναγνώστη, με αιχμαλώτισε ανάμεσα στις αράδες...

Ο συγκρατημένος ρομαντισμός που βρήκα δίνει μια δόση ισχυρότερη από αν το βιβλίο ξεχείλιζε από αυτόν και παρά κάποιο ρεαλισμό στις περιγραφές, είναι η γεύση που αφήνει στο τέλος...

Ο αισθησιασμός κάποιον περιγραφών, δεν απωθεί, ούτε ξενίζει, διαβάζεται με ενδιαφέρον χωρίς να μας παρασέρνει σε ζωώδη ένστικτα κυνικά, που θα μας αποσυντόνιζαν από την ουσία του βιβλίου...

Η Ρένα τα γράφει όλα! Απλά και με στρωτό ευχάριστο τρόπο!

Όπως θα έπρεπε να κάνουν όλοι!

Η ζωή δεν είναι μόνο γιρλάντες και λουλούδια!

Πολλές φορές ένιωσα μια χαρά, σαν έφθανε η ώρα να ηρεμήσω με το βιβλίο της στην ηλιόλουστη βεράντα μου...

Ρένα μου, σε συγχαίρω και σου εύχομαι να γράφεις πάντα τέτοια για πολλά χρόνια ακόμη!

Ο ΝΙΚΟΣ ΠΕΠΠΑΣ

 Αυτό το βιβλίο της αγαπητής Ρένας μου άρεσε πάρα πολύ. Με γοήτευσε και με συγκίνησε. Δεν χόρταινα να διαβάζω. Από τη μία έκπληξη στην άλλη. Εναλλαγές γεγονότων, πόλεμος, έρωτες, ρομαντισμός, τρυφερότητα, αλτρουισμός, εκπλήξεις η μία μετά την άλλη με αποκορύφωμα την εύρεση του άλλου μισού της φωτογραφίας εκεί που δεν το περιμένεις. Τι άλλο να πω. Τα ωραία βιβλία τα λένε μόνα τους. Σε μας μένει η ωραία γραφή, η ατμόσφαιρα του έργου και η συγκίνηση

Ο ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΠΟΜΟΝΗΣ

 

Με αδικαιολόγητη καθυστέρηση 6 ετών από την έκδοσή του, αλλά χάρη στη καλή μου τύχη και την ευγενική προσφορά της συγγραφέως έφθασε στα χέρια μου το ιστορικό μυθιστόρημα της Ρένας Ραψομανίκη ( Ρ.Ρ. στη συνέχεια). Αφορμή για τη γνωριμία μου με τη συγγραφέα και το βιβλίο υπήρξε το ενδιαφέρον μου για τη φοβερή δεκαετία 1940-1950 και ιδιαίτερα όσα συνέβησαν στον γενέθλιο τόπο, τη Ζάκυνθο. Είναι γνωστό σε όσους έχουν μνήμες ή γνώση των γεγονότων ότι ο Ιταλικός φασισμός, προκειμένου να επιτύχει τον στόχο της καθυπόταξης των Ελλήνων, και κυρίως της ενσωμάτωσης των Επτανησίων, συνέλαβε ως ομήρους ένα μεγάλο πλήθος επιφανών πολιτών της Ζακύνθου, κυρίως αξιωματικών, εφέδρων και μονίμων, αλλά και από άλλους τόπους, και τους μετέφερε στην Ιταλία. Κατά τη μεταφορά τους το πλοίο δέχτηκε επίθεση και βυθίστηκε. Ένα μεγάλο μέρος των επιβατών και των ομήρων χάθηκε στα παγωμένα νερά της Αδριατικής, ενώ όσοι στάθηκαν τυχεροί και επέζησαν έφτασαν ως όμηροι στα Ιταλικά στρατόπεδα συγκεντρώσεως αιχμαλώτων πολέμου. Ανάμεσα σε αυτούς και ο δάσκαλος Βασίλης Ραψομανίκης, πατέρας της συγγραφέως, ο Μάρκος του μυθιστορήματος. Αυτός είναι ο ιστορικός καμβάς στον οποίο, η Ρ.Ρ. υφαίνει τη μια πλευρά του μυθιστορήματος, τη «αληθινή» όπως αναφέρει στον πρόλογο. Οι περιπέτειες και οι δυσκολίες της τρίχρονης ομηρίας καταγράφονται, εξιστορούνται οι μαύρες ημέρες της εξορίας και του πολέμου, η μάχη για τη επιβίωση των ομήρων σε ξένη χώρα που από εχθρός μεταβλήθηκε σε σύμμαχο, από κατακτητής κατακτημένη. Αλλά αυτό που προβάλλεται σε κύριο στοιχείο στο μυθιστόρημα, σε ένα τέτοιο τοπίο θανάτου και καταστροφής, είναι η διεκδίκηση της ζωής μέσα από τον έρωτα, όπως στη σχέση της Κλάρας και του εξόριστου Μάρκου. Θεωρώ αυτό το γεγονός μια νίκη της ζωής απέναντι στον θάνατο που έφερε ο φασισμός και ο ναζισμός στον κόσμο εκείνη την εποχή, μια νίκη του θεϊκού του ανθρώπου απέναντι στην αποκτήνωση του ίδιου από τον πόλεμο, μια νίκη του φωτός στο σκοτάδι. Η Ρ.Ρ. την αναδεικνύει και χειρίζεται τον έρωτα, ως το μέγα δώρο της ζωής και στην περίπτωση των Κλάρας-Μάρκου, αλλά και στους άλλους ήρωες και τις ηρωίδες της, σε όλο το μυθιστόρημα.

Δεν ξέρω και ούτε εξετάζω πού και πότε η πραγματικότητα δίνει τη θέση της στη μυθιστορία στο έργο της Ρ.Ρ. Αυτό είναι μια εσωτερική συζήτηση που ίσως αφορά τον στενό κύκλο των ανθρώπων που το βίωσαν.

Στο μυθιστόρημα θα αναφερθώ στις αλήθειές του, έστω και εάν είναι ένας «μύθος».

Πρώτα θα επαινέσω τη Ρ.Ρ. για την ακριβή, τη γλαφυρή, τη συνεπή αποτύπωση της ζωής στο νησί στα χρόνια της παραμονής εκεί των ηρώων της. Ζώντας την ίδια εποχή και ηλικία στη Ζάκυνθο, απήλαυσα τις περιγραφές, την εξαιρετική της μνήμη στην καταγραφή λεπτομερειών, την περιγραφή και ερμηνεία ιδιοσυγκρασιών και στερεοτύπων από τη νησιώτικη κοινωνία των δεκαετιών του 50 και 60, μια ζωή και μια κοινωνία που δεν υπάρχει πλέον. Όσα οι αιώνες συσσώρευσαν στη Ζάκυνθο πλουσιοπάροχα τα έσβησε ο homo turisticus, όπως ο σεισμός του 1953 έσβησε τα κτίρια της Ζακύνθου.

Οι ήρωες της Ρ.Ρ. είναι όλοι φωτεινοί, απόλυτα έντιμοι, απόλυτα ηθικοί, μεγαλόψυχοι, ίσως εξιδανικευμένοι, ακόμα και όταν παρανομούν, έστω και όταν κινούνται «ανήθικα» όπως η Ρούλα που συνάπτει παράνομη σχέση με τον παντρεμένο Φαίδωνα. H Ρ.Ρ. τους θέλει υποδείγματα υπακοής στους δικούς τους ηθικούς κώδικες όπως για παράδειγμα η Κλάρα που θυσιάζεται για να αφήσει το Μάρκο ανεπηρέαστο στις αποφάσεις του. Είναι μια καλή ανατόμος της ανθρώπινης ψυχής και ιδιαιτέρως της γυναικείας. Κατανοεί τις ανάγκες και τις κινήσεις των ηρωίδων της, συμμερίζεται τα θέλω τους, και πάντα τις τοποθετεί να έχουν υψηλή αίσθηση των υποχρεώσεών τους και του χρέους τους!

Εντυπωσιακά διαχειρίζεται τις «δύσκολες σχέσεις», όπως τη συνήθως ανταγωνιστική των δίδυμων αδελφών, ή την επικοινωνία με τη γυναίκα του Φαίδωνα. Δεν μπορώ να ξέρω εάν αυτό οφείλεται στη συναισθηματική σχέση με τα πραγματικά πρόσωπα που υποβόσκουν πίσω από τους μυθιστορηματικούς της ήρωες ή στην εν γένει στάση της συγγραφέως για τους ανθρώπους και τα πάθη τους.

Δεν θέλω να παραλείψω, στο σύντομο αυτό σημείωμα, να τονίσω το θάρρος και την ειλικρίνεια της Ρ.Ρ. να θέσει και να αναδείξει το θέμα της γυναικείας σεξουαλικότητας σαν ένα πραγματικό στοιχείο της ζωής, συχνά αποκρυμμένο και αποσιωπημένο, όχι μόνο στην εποχή που κινείται το μυθιστόρημα αλλά και αργότερα.

Τελειώνω με δυο παρατηρήσεις:

Πρώτα λυπάμαι που η Ρ.Ρ. δεν ζει, δεν ξέρω εάν έζησε στα ώριμα χρόνια της στη Ζάκυνθο. Και αυτή θα αρδευόταν από την «Ιόνιο πηγή» και η Ζάκυνθος θα πλουτιζόταν από τις γραφές της.

Η δεύτερη παρατήρηση αφορά την έκδοση. Το βιβλίο αδικείται πολλαπλά και σε επίπεδο μορφής (εξαιρείται η υπέροχη φωτογραφία του εξωφύλλου) αλλά και σε επίπεδο διανομής. Μαντεύω τον αντίλογο και τους περιορισμούς που μπαίνουν σε τέτοιο εκδοτικό εγχείρημα.

Θα σε ξαναδιαβάσω Ρένα Ραψομανίκη, όπου και όταν ξαναεκδοθείς, και τώρα που ξέρω, έγκαιρα!