Τρίτη 29 Ιανουαρίου 2013

Φούγκα για δύο ασύμμετρες φωνές... μια τηλεοπτική εκπομπή




































ΑΝΤΙΘΕΜΑ ( Φαγκότα,Γαλλικά Κόρνα, Τρομπέτες, Τρομπόνια, είσοδος κρουστών)

Τα πρώτα χρόνια μετά τη μεταπολίτευση τα τηλεοπτικά κανάλια συναγωνίζονταν για τo καλύτερο αφιέρωμα στην  επέτειο του πραξικοπήματος των συνταγματαρχών κάθε 21 του Απρίλη. Το κοινό αποδείχτηκε διψασμένο να μάθει όσα διαδραματίζονταν όλα αυτά τα χρόνια πίσω από τον αμέριμνο ύπνο του, ένιωθε αυθεντική συγκίνηση για τα πάθη ανθρώπων που αντιστάθηκαν και το πλήρωσαν, ζούσε, από την ασφάλεια του καναπέ, διώξεις και αποτρόπαια βασανιστήρια, έδειχνε σοκαρισμένο όταν ανακάλυπτε την φίμωση του λόγου που είχαν επιβάλει οι επιτροπές λογοκρισίας.

Δευτέρα 28 Ιανουαρίου 2013

Τι είναι φούγκα;


Το ερώτημα  μού έχει τεθεί κάμποσες φορές από τότε που άρχισα να δημοσιεύω το μυθιστόρημα. Ιδού, λοιπόν, κάποιες επί πλέον πληροφορίες:

Η Λατινική λέξη fuga σημαίνει φυγή και κατ’ επέκταση κυνηγητό. Ως μουσικός όρος χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει ένα πολυφωνικό έργο   στο οποίο όλες οι φωνές τραγουδούν την ίδια μελωδία αρχίζουν όμως ή μία μετά την άλλη με διαφορά φάσης κάποιων μέτρων.
Όλα τα τεχνικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά της φούγκας υπηρετούν ένα πολύ συγκεκριμένο σκοπό: να παρουσιαστεί αρχικά μια συμπυκνωμένη μουσική ιδέα (το θέμα), που στη συνέχεια υφίσταται επεξεργασία, απλώνεται και ανελίσσεται καθώς η πλοκή της φούγκας ρέει ασταμάτητα. Αυτή η αδιάκοπη ροή φτάνει κάποια στιγμή σε μια κορύφωση και εδώ κοπάζει προσωρινά η κινητικότητα της φούγκας. Αμέσως μετά μια γρήγορη αποκλιμάκωση επαναφέρει προς το τέλος τη βασική μουσική ιδέα στην αρχική της μορφή, στο σημείο απ' όπου ξεκίνησε.
Η πολυφωνική αντιστικτική μουσική εμφανίστηκε ήδη από την Αναγέννηση, αλλά εκείνος που έφτασε την τέχνη της φούγκας στο απόγειο ήταν ο Ιωάννης Σεβαστιανός Μπάχ οι φούγκες του οποίου είναι φιλί για το αυτί.

Το μυθιστόρημά μου φιλοδοξεί να δομηθεί σαν μια δίφωνη φούγκα. Αποτελείται λοιπόν από δίδυμα κεφάλαια. Στο πρώτο είδαμε ήδη την οπτική της Αίγλης. Μια οπτική επίπεδη, αναμενόμενη, χωρίς εκπλήξεις, συμβατική. Σ’ αυτή την οπτική αναγνωρίσαμε, άλλος  περισσότερο άλλος λιγότερο, τον εαυτό μας. Γιατί η Αίγλη είναι εσείς κι εγώ.

Ο Μιχαλιός, που θα κάνει τη δεύτερη φωνή και θα μπει με διαφορά φάσης ενός κεφαλαίου, θα παρουσιάσει τα γεγονότα της ίδιας εποχής με την δική του οπτική. Ο Μιχαλιός είναι άλλου είδους ταραχή. Δεν μπαίνει σε καλούπι, δεν χωράει στο σύστημα, είναι αντισυμβατικός και ασυμβίβαστος. Δύσκολα θα αναγνωρίσουμε τον εαυτό μας στην οπτική του Μιχαλιού. 

Βέβαια ο έρωτας, χωρίς να λογαριάζει ισότητες ή ανισότητες, συμμετρίες ή ασυμμετρίες, συμβατότητες ή ασυμβατότητες, φυτρώνει εκεί που δεν τον σπέρνουν. Μα, με δεδομένες τις αντιδιαμετρικές οπτικές, το πράγμα γίνεται πολύπλοκο.

Τετάρτη 16 Ιανουαρίου 2013

Φούγκα για δύο ασύμμετρες φωνές... μετά




































Πήραν αμίλητοι τον δρόμο της επιστροφής κι έφτασαν στην τάξη καθυστερημένοι. Ο καθηγητής ήταν ήδη μέσα. Θανάσιμο αμάρτημα! Τους  λοξοκοίταξε καθώς κατευθύνονταν βιαστικοί στα θρανία τους. Ετοιμάστηκε να τους επιπλήξει μα άλλαξε γνώμη.
- Όχι, μην κάθεστε, δεσποινίς, ελάτε στον πίνακα.

Τρίτη 8 Ιανουαρίου 2013

Φούγκα για δύο ασύμμετρες φωνές... Ακαδημίας και Γενναδίου γωνία





























Ο  χρόνος προχωρούσε αμείλικτος, οι εξετάσεις βρίσκονταν  προ των πυλών, οι ζεστές μέρες του Αυγούστου φυλλορροούσαν και η αγωνία χτυπούσε κόκκινο. Μα  ενώ όλα αυτά συνέβαιναν σ’ ένα πρώτο, ορατό, επίπεδο, από κάτω συνέβαιναν υπόγειες αόρατες διεργασίες που συνέκλιναν στα γεγονότα εκείνης της βραδιάς. 

Τετάρτη 2 Ιανουαρίου 2013

Φούγκα για δύο ασύμμετρες φωνές...μια σχέση που πλαταίνει


Ας είναι τυχερό το 2013


Και μ’ αυτή την διφορούμενη φράση την άφησε ν’ αναρωτιέται τι τον είχε εξοργίσει:  η διόρθωση ή η αδιαφορία  για τους στίχους στα περιθώρια.

Φάνηκε πως ήταν  το δεύτερο γιατί, ξαναβρίσκοντας το κέφι του, άρχισε να της εξιστορεί πώς ξεκίνησε η γνωριμία του του με τους ποιητές· τους ποιητές που δεν χωρούσαν στο σχολικό πρόγραμμα. Καθώς ήταν η πρώτη φορά που η συνομιλία τους ξέφευγε από τα στενά πλαίσια των  σχολικών μαθημάτων, η Αίγλη ρουφούσε άπληστα τiς πληροφορίες-αποκαλύψεις και, έχοντας μια ιδιαίτερη ικανότητα, τις μετέφραζε σε  εικόνες.