Κάπως έτσι διαμορφώθηκε η σχέση μου με τις εκλογές. Μια γιορτή που ξεκινούσε σαν πολλά υποσχόμενο μπουμπούκι για να καταλήξει λουλούδι μαραμένο που δεν πρόλαβε ν' ανθήσει.
Από την άλλη μέρα, βέβαια, η ένταση καταλάγιαζε, η ζωή έπαιρνε τους συνηθισμένους ρυθμούς, από τους οποίους είχε προσωρινά ξεστρατίσει, και άλλα θέματα έπαιρναν προτεραιότητα στην καθημερινότητά μου.
Όχι όμως και μετά τις εκλογές του ’61.
Η διαδικασία, πιστό αντίγραφο των προηγούμενων, δεν είχε υπαινιχθεί κάτι διαφορετικό.
Την Δευτέρα, την πήρα είδηση και την αγανάκτηση και την οργή.
Οι μεγάλοι μιλούσαν σε ασυνήθιστα υψηλούς τόνους.
Από την άλλη μέρα, βέβαια, η ένταση καταλάγιαζε, η ζωή έπαιρνε τους συνηθισμένους ρυθμούς, από τους οποίους είχε προσωρινά ξεστρατίσει, και άλλα θέματα έπαιρναν προτεραιότητα στην καθημερινότητά μου.
Όχι όμως και μετά τις εκλογές του ’61.
Η διαδικασία, πιστό αντίγραφο των προηγούμενων, δεν είχε υπαινιχθεί κάτι διαφορετικό.
Την Δευτέρα, την πήρα είδηση και την αγανάκτηση και την οργή.
Οι μεγάλοι μιλούσαν σε ασυνήθιστα υψηλούς τόνους.
-Εκλογές βίας και νοθείας! ( Λέξεις δυσνόητες, για να μην πω α-νόητες!)
-Ψήφισαν ως και τα δέντρα ! ( Πώς γίνεται;)
-Ακόμα και οι πεθαμένοι! (Μακάβριο!)
-Ο Γέρος θα ξεκινήσει ανένδοτο. ( Άγνωστη λέξη, επίσης ).
Τον ένιωθα τον αναβρασμό, χωρίς να τον καταλαβαίνω. Κάτι είχε αλλάξει που μου ξέφευγε.
Έπρεπε να έλθουν οι εκλογές του Νοέμβρη του ’63 για να φανεί ξεκάθαρα η αλλαγή. Σ’ αυτές πήραμε το νησί, πήραμε και την υπόλοιπη Ελλάδα, αλλά δεν πανηγυρίσαμε με την καρδιά μας γιατί κυβέρνηση δικιά μας καλά-καλά δεν φτιάξαμε και πριν ξεκολλήσουν οι προεκλογικές αφίσες φτου κι απ’ την αρχή νέες εκλογές. Πώς είχε γίνει αυτό; Γιατί όταν «οι άλλοι» έπαιρναν το νησί, έπαιρναν και την Ελλάδα, έπαιρναν και την κυβέρνηση; Έτσι ήταν φτιαγμένα τα παιχνίδια των μεγάλων; Χωρίς όρους και κανόνες; Δεν έπαιζαν δίκαια κι ας ήταν μεγάλοι!
Οι εκλογές του Φλεβάρη του ’64 δεν ήλθαν απλά νικηφόρες, αλλά θριαμβευτικές! Επιτέλους μπορούσα να πανηγυρίσω! Για πρώτη φορά στο τερέν των κερδισμένων! Άκουγα τους μεγάλους να μιλάνε για ελπίδα. Κάτι επρόκειτο να αλλάξει σ’ αυτόν τον τόπο. Ο Γέρος είχε πάρει την κυβέρνηση με τα τσαρούχια! Ο λαός τού έδωσε παντοδυναμία! Του έδωσε εντολή ν’ αλλάξει όλα τα κακώς κείμενα. Βιαζόμουν να νιώσω τις συνταρακτικές αλλαγές στη ζωή μου που, μες στην παιδική μου αφέλεια, νόμιζα πως θα έρχονταν καταιγιστικά από την Δευτέρα κι όλας.
Δεν έβλεπα τίποτα και ο μικρόκοσμος του σχολείου έμοιαζε αναλλοίωτος, αν εξαιρέσεις που το εξατάξιο Γυμνάσιο χωρίστηκε στα δύο και θα είχα να αντιμετωπίσω ξανά εισαγωγικές εξετάσεις - για το Λύκειο αυτή τη φορά.
Δεν έβλεπα τίποτα και ο μικρόκοσμος του σχολείου έμοιαζε αναλλοίωτος, αν εξαιρέσεις που το εξατάξιο Γυμνάσιο χωρίστηκε στα δύο και θα είχα να αντιμετωπίσω ξανά εισαγωγικές εξετάσεις - για το Λύκειο αυτή τη φορά.
Α, κι εκείνο το καινούργιο μάθημα που μπήκε στο σχολικό πρόγραμμα με τον περίεργο τίτλο: Αγωγή του πολίτη. Δεν ήταν μόνο που το μάθημα αυτό καθ' εαυτό ήταν διαφορετικό, το βιβλίο που το συνόδευε κυρίως με εντυπωσίαζε. Δεν έμοιαζε ούτε στην εμφάνιση, ούτε στο ύφος, ούτε στην γλώσσα με τ’ άλλα βιβλία.Δεν είχε στο πίσω μέρος το αρκτικόλεξο ΟΕΔΒ ( που εμείς σατιρίζαμε ως: Όταν Έχω Διάβασμα Βαριέμαι). Έμοιαζε εξωσχολικό, είχε ένα ωραίο μονόχρωμο, γαλάζιο εξώφυλλο όπου φιγουράριζε δίπλα στον τίτλο το όνομα της συγγραφέως: Στοιχεία δημοκρατικού πολιτεύματος. Αγνής Ρουσοπούλου. (Πολλά χρόνια αργότερα έμαθα πως η διδασκαλία του μαθήματος καταργήθηκε με τηλεγραφική διαταγή του Υπουργείου Παιδείας στις 6 Μαΐου του 1967 λίγες μέρες μετά την κήρυξη της δικτατορίας των συνταγματαρχών).
Μέσα σ' αυτό το βιβλίο έβρισκα λέξεις που με γοήτευαν πριν ακόμα γίνουν έννοιες. Αρχή της δεδηλωμένης... διερευνητική εντολή... Με μπέρδευαν, ταυτόχρονα. Η επίσκεψη του νικητή στον βασιλιά… οι προθεσμίες που τρέχουν… η ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων ... η ψηφοφορία στην Βουλή… ο μαγικός αριθμός 150+1... η νομιμοποίηση της κυβέρνησης. Πολύς θόρυβος για το τίποτα. Τι χρειάζονταν όλα αυτά αφού εμείς ξέραμε ήδη από το βράδυ της Κυριακής των εκλογών το κόμμα που θα έφτιαχνε κυβέρνηση; Η αίγλη του μαθήματος κηλιδώθηκε. Ένα ακόμα μάθημα ξεκομμένο από την πραγματικότητα. Ποιος ο λόγος να διδασκόμαστε «άχρηστα» άρθρα του Συντάγματος που μιλούσαν για διερευνητικές εντολές, ενώ τα πράγματα ήταν τόσο απλά; Η φαντασία μου δεν είχε στοιχεία να φτιάξει σενάρια πολυκομματικών κυβερνήσεων τόσο μακριά από το δικομματικό σύστημα που θεωρούσα μοναδικό.
Μέσα σ' αυτό το βιβλίο έβρισκα λέξεις που με γοήτευαν πριν ακόμα γίνουν έννοιες. Αρχή της δεδηλωμένης... διερευνητική εντολή... Με μπέρδευαν, ταυτόχρονα. Η επίσκεψη του νικητή στον βασιλιά… οι προθεσμίες που τρέχουν… η ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων ... η ψηφοφορία στην Βουλή… ο μαγικός αριθμός 150+1... η νομιμοποίηση της κυβέρνησης. Πολύς θόρυβος για το τίποτα. Τι χρειάζονταν όλα αυτά αφού εμείς ξέραμε ήδη από το βράδυ της Κυριακής των εκλογών το κόμμα που θα έφτιαχνε κυβέρνηση; Η αίγλη του μαθήματος κηλιδώθηκε. Ένα ακόμα μάθημα ξεκομμένο από την πραγματικότητα. Ποιος ο λόγος να διδασκόμαστε «άχρηστα» άρθρα του Συντάγματος που μιλούσαν για διερευνητικές εντολές, ενώ τα πράγματα ήταν τόσο απλά; Η φαντασία μου δεν είχε στοιχεία να φτιάξει σενάρια πολυκομματικών κυβερνήσεων τόσο μακριά από το δικομματικό σύστημα που θεωρούσα μοναδικό.
Τον Ιούλιο του ’65 οι εισαγωγικές είχαν τελειώσει, οι διακοπές είχαν ξεκινήσει, η ραστώνη του καλοκαιριού ήταν ολοφάνερη, η ζέστη αποπνικτική. Ήταν έξω από κάθε λογική να βλέπω τους μεγάλους συγκεντρωμένους γύρο από το ραδιόφωνο απορροφημένους στην εκφωνήτρια που διάβαζε κάποιες επιστολές. Άκουσα τον πατέρα, για πρώτη φορά ίσως, να αφήνει κατά μέρος την χαρακτηριστική του νηφαλιότητα και να εκφράζεται σε ανοίκεια γλώσσα χωρίς να νοιάζεται για την παρουσία των παιδιών. «Το κωλόπαιδο! Καλά, δεν σεβάστηκε το ότι θα μπορούσε να είναι παππούς του, μα δεν σεβάστηκε το ότι τον ψήφισε το 53% του ελληνικού λαού!»
Όμως όλα αυτά ήταν πολύ μακρινά για να με αγγίξουν γιατί, καθώς ετοιμαζόμουν να πάω στη θάλασσα, είδα καφέ κηλίδες στο εσώρουχό μου. Τρόμαξα, μα η μητέρα έδειξε πολύ χαρούμενη, με καθησύχασε, με φίλησε σταυρωτά, μού έδειξε τι πρέπει να κάνω, μού είπε να ξεχάσω για λίγες μέρες την θάλασσα και κυρίως με πληροφόρησε ότι δεν είμαι πια παιδί. Κι έτσι, πάνω στον πολιτικό αναβρασμό και στα όσα ακολούθησαν, εγώ πήρα διαβατήριο για τον κόσμο των μεγάλων. Σχεδίαζα να παρακολουθήσω τις επόμενες εκλογές με καινούργια οπτική.
Οι εκλογές αυτές άργησαν!
Δέκα ολόκληρα χρόνια!
ΤΕΛΟΣ
Ναι, ήταν η μετάβαση από την παιδικότητα στη εφηβεία και εκείθεν στην ωριμότητα. Ήταν η εποχή που οι αποφάσεις παρασυρμένες από την ορμή των συναισθημάτων περνούσαν με τόση ταχύτητα από το μυαλό ώστε δεν προλάβαιναν να μπουν στην διαδικασία επεξεργασίας. Ήταν η εποχή του αυθορμητισμού, της γνησιότητας, της αλήθειας. Για όλα αποφάσιζε η ψυχή. Και ήταν τόσο ευαίσθητη που δεν σήκωνε ούτε μια κουβέντα. Γέμιζε ροδοπέταλα τα μάγουλα και φούσκωνε τα εσώψυχα, θαρρείς και θα σταματούσε η αναπνοή.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕσύ ένιωθες την γυναίκα να εισβάλει στην κοριτσίστικη υπόσταση και μεις, τα αγόρια, ξεψυχούσαμε σ' ένα σκαλομαρία πάνω στα ματοτσίνορα μιας αγαπημένης.
Πόσο ανθρώπινο! Πόσο απόμακρο!
Κι όλα αυτά, για κάτι ''παλιοεκλογές'';
Είσαι μοναδική - Πασχάλης
Αυτές οι "παλιοεκλογές",
ΑπάντησηΔιαγραφήΠάσχάλη, καθόρισαν την μοίρα
αυτού του τόπου και τα αποτελέσματα τα λουζόμαστε τώρα.